Ink marbling met scheerschuim

Het is een techniek die al lang bestaat, maar nog altijd een prachtig resultaat geeft. Al wat je nodig hebt is inkt, scheerschuim en papier, en je bent vertrokken! (Wel, je hebt nog een paar andere dingen nodig ook, maar al die informatie vind je op deze pagina.)

Het idee

Deze techniek bestaat erin om op een laagje scheerschuim inkt aan te brengen, die inkt wat om te roeren om zo een leuk patroon te vormen en daarna dat patroon over te brengen op papier.

Je krijgt elke keer een verrassend resultaat en kan op verschillende manieren de inkt overbrengen op je papier.

Scheerschuim is hier perfect voor geschikt: je kan het gewoon wegvegen met een stuk keukenrol, het spoelt heel gemakkelijk af, het is niet duur en het ruikt heerlijk!

Disclaimer

Er zijn op YouTube heel veel filmpjes te vinden van mensen die deze techniek toepassen. (Zoek even op "marbling shaving foam".) Ik heb alle soorten inkt gezien, alle soorten papier, met of zonder het schuim af te vlakken, wachten of niet wachten ... Ik heb met een vriendin een dag geëxperimenteerd, en ben tot een paar conclusies gekomen. Dit is dus wat voor mij gelukt is. Dat wil niet zeggen dat dit voor jou ook de beste manier is, en het wil ook niet zeggen dat andere manieren of technieken niet zouden werken.

Ik deel gewoon even wat voor mij gelukt is en wat mij een hele dag plezier heeft bezorgd (want het is echt een gewéldig leuke techniek om eens een dagje te doen).

Benodigdheden

• papier: ik heb gewoon 300 grams papier gebruikt. Zorg sowieso dat je papier gebruikt dat dik genoeg is, aangezien het scheerschuim lichtjes vochtig is.
• inkt: deze techniek kan je gebruiken met vloeibare waterverf, dye ink reinkers, acrylverf, alcoholinkt ... hoewel ik heb ontdekt dat vloeibare waterverf en dye ink reinkers het beste werken
• een bakje: best geen te hoge randen en groot genoeg voor je papier. Je kan ook een bord gebruiken of gewoon op tafel werken, maar ik heb ontdekt dat het wel gemakkelijk is als het schuim beperkt blijft tot een schoteltje. Bij Colruyt vond ik drie aluminium bakjes voor iets minder dan € 3,5. (Handig om te kunnen wisselen wanneer je je vorige bakje hebt uitgewassen en wat laat drogen.)
• scheerschuim: zorg dat je schuim hebt en geen scheergel. Bij Action vond ik goedkoop scheerschuim. Je hoeft zeker geen merkproduct te gebruiken!
• aftrekkertje: ik gebruikte mijn aftrekkertje van IKEA. Als je geen aftrekkertje hebt, kan je eventueel ook een lat gebruiken.
• iets om mee in je schuim te roeren: de achterkant van een penseel werkt prima. Tandenstokers gaan ook maar zijn nogal fijn. Je krijgt dus dunnere lijnen inkt.
• iets om je schuim mee af te vlakken: een oude bankkaart, een geodriehoekje ... Iets wat in je bakje past en best niet te groot is.
• keukenrol: absoluut onmisbaar, want je gaat regelmatig van alles willen afkuisen (je handen, je materiaal, je papier ...)
• stencils: deze zijn optioneel, maar stencils laten je wel toe het maximum uit je gekleurd schuim te halen
• vuilzakken om het een en ander af te plakken. Ik heb een witte keukenkast en tafel, dus het leek me nuttig om daar eerst een vuilzak over te leggen vooraleer ik met allerlei inkten aan het werk ging.
• plastieken handschoenen: je handen gaan vuil worden, dus handschoenen zijn aangeraden. Maar zoals iedereen weet begin je met handschoenen om dan halverwege te zeggen: foert, vuile handen horen er bij. Maar zeker wanneer je zou werken met dye inkt en alcohol inkt, kan de kleur wel eens hardnekkig op je handen zitten.
• een vuilbak: je gaat véél keukenrol gebruiken, dus voorzie een grote vuilbak of -zak waar je dat allemaal in kan gooien.
• werkruimte:
  • tafel: om de eerste paar stappen van het proces te kunnen doen zet je op je tafel de bakjes, het scheerschuim, de inkt ...
  • keukenkast: om met je aftrekkertje het schuim van het papier te halen en het papier door te wrijven/deppen. Het is handig dat je vlak naast de afwasbak staat omdat je het schuim gaat moeten opkuisen en van je aftrekkertje en handen moet spoelen

(Oké, dit was net iets meer dan "gewoon inkt, scheerschuim en papier" ;))

Stap voor stap

Bereid alles voor

Bescherm je werkvlakken, leg je materialen klaar en voorzie voldoende ruimte. Een afwasbak met wat water in is ook zeker geen overbodige luxe om tussen door je handen eens af te spoelen of om je vuile materialen even in te leggen tot je ze deftig kan afwassen.

Doe scheerschuim in je bakje

Breng wat scheerschuim aan in je bakje. Dit hoeft zeker niet te veel te zijn, aangezien je schuim na een aantal rondes één kleur gaat krijgen en je het overblijvende schuim daarna weggooit. Anderzijds mag het ook niet te weinig zijn, aangezien je je hele papier wil kunnen bedekken met schuim (waar de inkt in zit). Je zal na een paar keren zelf ondervinden wat voor jou de juiste hoeveelheid is.

Vlak het scheerschuim af

Dit vond ik het gemakkelijkste werken, omdat je zo meer controle hebt en je papier minder diep in het schuim moet duwen opdat de inkt je papier raakt.

Ik heb gewerkt met de zijkant van een geodriehoek, maar je kan ook werken met een oude (bank)kaart, een pallet knife ...

Breng inkt aan op je schuim

Breng druppeltjes inkt aan op je schuim. Hou rekening met de volgende eigenschappen (volgens mijn eigen ervaring) wanneer je inkt kiest:

• vloeibare waterverf: dit is een nat medium en gaat je uiteindelijke afdruk een heel klein beetje wazig maken. Het voordeel is dat het goedkoop is en dat je zonder al te veel zorgen kleuren kan mengen. (Ik had zelf maar vier basiskleuren, maar door bijvoorbeeld geleidelijk aan een druppeltje blauw bij je rood te doen, krijg je allerlei kleurvariaties van rood over paars tot blauw.)
• dye ink reinkers: deze flesjes zijn bedoeld om je inktkussens na te vullen en zijn dus heel intens qua kleur. Ze zijn ook duurder dan vloeibare waterverf.
• alcoholinkt: met deze inkt krijg je een héél licht resultaat. De inkt is ook niet zo goedkoop als vloeibare waterverf.
• acrylverf: deze inkt geeft een intens resultaat, maar trekt niet snel in je papier. Hierdoor krijg je sneller vegen dan wanneer je werkt met inkt of verf die snel droogt.

Maak tekeningen in je schuim

Al naar gelang hoe fijn je "stokje" en welke beweging je maakt in je schuim, krijg je verschillende resultaten:

• Een tandenstoker is dun en maakt dus hele fijne lijnen. Hierdoor ga je dus pas iets zien wanneer je veel strepen en cirkels door je schuim trekt.
• De achterkant van een penseel is dan weer dikker waardoor je schuim meer beweegt en de lijnen dus wat breder zijn.
• Ook kan je werken met een pallet knife of een dunne lat.
• Gebruik ook eens een kam of experimenteer met wat je in je huis kan vinden.

Maak je eerste afdruk

1. Leg je papier op je schuim en druk goed aan (anders krijg je plaatsen waar geen schuim of inkt komt).
2. Neem je papier vast aan een punt en hef het op. Je gaat nu heel wat schuim op je papier hebben hangen, maar dat laten we niet verloren gaan.
3. Leg het papier (met schuim) op de keukenkast.
4. Je kan nu eventueel nog een tweede stuk papier nemen en dat op het eerste leggen, om zo een rook-achtige afdruk te krijgen door het schuim dat nu in pieken op je papier ligt. (Druk hierbij niet te hard.)
5. Leg het tweede stuk papier bij het eerste.

Haal het schuim van je papieren

1. Neem je aftrekkertje en trek, terwijl je je papier vasthoudt, het schuim van je papier af.
2. Doe, zonder het aftrekkertje af te spoelen hetzelfde met het tweede stuk papier.
3. Kuis het aftrekkertje nog niet af. Hier kan je immers nog iets mee doen.

Stencils

Deze stap is optioneel, maar wel leuk.

Je hebt nu een aftrekkertje waar gekleurd schuim op hangt, misschien zelfs nog in strepen. Je hoeft dit nog niet weg te gooien, aangezien je er nog een leuke techniek mee kan doen.

1. Neem een stencil, leg het op een nieuw stuk papier en haal het aftrekkertje, met al het gekleurde schuim, over je stencil, terwijl je het stencil goed op zijn plaats houdt. (Ik heb gemerkt dat dit prima werkt, maar je kan altijd het stencil vastplakken.)
2. Leg een stuk keukenrol over het stencil (dat nog op je papier ligt) en dep het scheerschuim zo weg. Dit is belangrijk omdat je anders, moest je het stencil al wegnemen en vegen, de inkt verspreidt en het patroon zo zou vervagen.
3. Verwijder het stencil en leg het even aan de kant.
4. Leg je keukenrol opnieuw op je papier (deze keer zonder stencil) en dep het laatste beetje schuim weg.

Je papier drogen

Veeg de laatste restjes schuim van je papier. Vergeet ook de onderkant niet, aangezien het schuim wel eens onder de randjes durft te kruipen. Mijn methode was:

1. Veeg over je papier
2. Hef je papier op en veeg het werkvlak eronder schoon
3. Leg je papier ondersteboven neer
4. Veeg opnieuw over je papier (wat nu dus de onderkant is, aangezien je papier ondersteboven op je kast ligt)
5. Leg je papier aan de kant om verder te laten drogen en veeg je werkvlak opnieuw schoon

Op zich droogt je papier heel snel (omdat het scheerschuim niet zo heel nat is), maar het zal nog wat vochtig aanvoelen. Er is echter geen risico dat je inkt nog zou uitlopen, dus je kan je papieren gerust over elkaar leggen.

Je kan nu ook je aftrekkertje afspoelen zodat die weer klaar is voor de volgende stap.

Als je dezelfde kleuren gebruikt, is het niet nodig om het aftrekkertje elke keer helemaal af te spoelen (gewoon afvegen met wat keukenrol kan ook), maar als je van kleur wisselt, kan je het aftrekkertje tussen de kleuren best wel afspoelen.

De rest van het schuim

Je hebt nu nog mooi gekleurd schuim in je bakje zitten.

Op dit punt kan je:

• zo nog een afdruk nemen, zonder je schuim weer om te roeren. Ook dit geeft je weer een rook-achtige look.
• het schuim opnieuw wat omroeren om een lichtere afdruk te krijgen
• het schuim omroeren nadat je een paar extra druppels inkt heb aangebracht
• het schuim zo hard omroeren dat je een egale kleur krijgt. Je hoeft immers niet te werken op een "witte" (of eerder inktloze) ondergrond.
• wat schuim toevoegen (als je niet meer voldoende schuim hebt). Doe dit wel enkel als je het niet erg vindt dat de originele kleur weer naar boven komt. Werk je met een nieuwe set kleuren, begin dan met vers, wit schuim.

Het resultaat

Al naar gelang in welke van deze "stappen" je een afdruk hebt gemaakt, krijg je verschillende resultaten:

Je eerste "gewone" afdruk

Print rechtstreeks van het net gebruikte schuim

Tweede print van schuim (na opnieuw te roeren)

Met stencils

Nog een paar tips

Neem, vlak voor je je schuim wil weggooien, het schuim uit het bakje en haal het door een aantal stencils. Ik heb (helaas pas bij het opruimen aan het einde van de avond) ontdekt dat mijn aftrekkertje in mijn bakje paste. Dus da's ideaal om (bijna) niets verloren te laten gaan.

Je papier gaat wat krullen door de vochtigheid van het schuim. Leg het daarom onder een gewicht of haal het door je snijmachine met een embossing-sandwich (en eventueel wat extra papier).

Werk op een groter stuk papier dan wat je gebruikt als kaartformaat. Zo kan je altijd nog bijsnijden en hou je de mooiste stukken over.

De gekleurde papieren kan je als achtergrond gebruiken, maar kunnen uiteraard ook dienen om tekst of figuren uit te snijden. Ook de randjes van dit papier kan je perfect gebruiken om van je kaart één geheel te maken waarbij de kleuren terugkomen in een boordje of op een sentimentstrip.

Als je veel kleur in je schuim hebt zitten door een vochtig medium (zoals vloeibare waterverf), gaat je schuim wat minder stevig worden. Ook als je je schuim laat staan, gaat het een beetje minder vast worden. Hierdoor worden je lijnen wat waziger. (Wat op zich ook wel een mooi resultaat geeft.)

Zoals je hebt kunnen lezen is dit niet iets wat je even snel tussendoor doet voor wanneer je eens een leuke achtergrond voor je kaart nodig hebt. Maak er daarom een dagje of namiddagje van, waarbij je en hele stapel achtergrondjes maakt. Zo kom je even toe.